การเคลื่อนที่ของดวงจันทร์เมื่อเทียบกับโลก

           ท่านครับ ดวงจันทร์ที่คนบนโลกมองเห็นอยู่ทุกวัน ๆ

รวมทั้งที่คนไทยที่อยู่ในประเทศไทยเห็นด้วย

ในความเป็นจริงเราเห็นดวงจันทร์แค่ฝั่งเดียวเองครับ

เรียกกันตามศัพท์สามัญว่าเป็นด้านใกล้ของดวงจันทร์ Near Side

ของดวงจันทร์ ส่วนถ้าเป็นด้านอีกด้านหนึ่งของดวงจันทร์  

คนบนโลกจะมองไม่เห็นนะครับ เรียกกันว่าเป็นด้านไกลหรือเป็นด้าน Far Side

หรือบางทีเรียกว่าด้าน Dark Side(ด้านมืด)

ในอดีตที่คนบนโลกค้นคิดกล้องโทรทรรศน์ได้แล้ว

สังเกตุการเคลื่อนที่ของดวงจันทร์แล้ว รู้เรื่องนี้มานานพอควรครับ ตอนแรก ๆ

เข้าใจกันว่าดวงจันทร์เคลื่อนที่หรือหมุนรอบโลก แต่ว่าไม่หมุนรอบตัวเอง

แต่เมื่อวันหนึ่งความเจริญทางด้านเทคโนโลยีของมนุษย์เจริญขึ้น

จึงพบว่าเป็นความเข้าใจผิด เพราะว่าจริง ๆ แล้วดวงจันทร์หมุนรอบโลก

และก็หมุนรอบตัวเองด้วย

             แล้วเหตุใด คนบนโลกจึงเห็นดวงจันทร์แค่ด้านเดียว

อันนี้เป็นเพราะคาบของการหมุนของดวงจันทร์ครับ ดวงจันทร์หมุนโคจรรอบตัว

1 รอบ ใช้เวลาเท่ากับมันโคจรรอบโลก 1 รอบพอดี

เหตุการณ์นี้ภาษาอังกฤษเรียกว่า synchronous rotation หรือบางทีเรียกว่า 

Tidal locking เหตุการณ์นี้ถ้าหากว่าท่านไปยืนอยู่บนดวงจันทร์

แล้วมองกลับมาที่โลก

ท่านก็จะเห็นโลกหมุนอยู่แค่ด้านเดียวหรือฟากเดียวเช่นกันครับ

           ท่านคงจะงง ๆ เช่นเดียวกันกับผมในตอนแรกแ่น่ ๆ ไม่เป็นไรครับ

ดูภาพนี้แล้วจะเข้าใจดีขึ้นครับ

ให้ท่านพิจารณาดูภาพทั้งสองอย่างช้า ๆ ครับ

ผมขอเริ่มจากภาพทางด้านซ้ายมือก่อน ท่านจะเห็นว่ามีวงกลมใส ๆ

วงกลมนี้แทนโลกครับ ส่วนวงกลมทึบ ๆ ที่หมุนอยู่

แทนดวงจันทร์ที่กำลังเคลื่อนที่รอบโลก วงกลมทึบ ๆ

ที่แทนดวงจันทร์ให้ท่านสังเกตุดูว่าถูกระบายสีทึบอยู่ที่ขอบดวงจันทร์(

ระบายครึ่งใบ) อีกครึ่งใบไม่ได้ระบายสี มองช้า ๆ ก่อนครับ(

มองที่ดวงจันทร์อย่างเดียวก่อน) ดวงจันทร์ดวงนี้หมุนรอบตัวเองจริง ๆ ครับ

หมุนเป็นวงกลมทั้งนี้ก็หมุนไปรอบโลกด้วย(หมุนรอบวงกลมใส ๆ)

แต่ท่านจะสังเกตุเห็นว่าถึงแม้ว่าดวงจันทร์จะหมุนรอบตัวเองเป็นวงกลม

แ่ต่เวลาที่มันไปหมุนรอบโลก มันหันแค่ด้านเดียวเข้าหาโลกเสมอ

คือสังเกตุว่าส่วนที่ระบายสีทึบจะหันเข้าหาโลกเสมอ

    ทั้งนี้ผมอยากให้ท่านพิจารณาดูให้ช้าจริง ๆ นะครับ จึงจะเห็น ถ้าดูผ่าน ๆ

จะไม่ทันสังเกตุกันได้ คือว่ามีความแปลกอีกอย่างคือ

ดวงจันทร์ที่กำลังหมุนรอบตัวเองอยู่

ถ้าหากท่านสังเกตุให้ดีแล้วจะพบว่ามันหมุนครบรอบตัวของมัน 1 รอบ

เท่ากับที่มันหมุนรอบโลกพอดี คือถ้าท่านลองเอาเม้าท์จิ้มที่จุดใดจุดหนึ่งบนโลก

แล้วสังเกตุการหมุนของดวงจันทร์จะพบว่าดวงจันทร์จะหมุน(รอบตัวดวงจันทร์)

มาครบ 1 รอบตรงจุดที่เม้าท์ท่านจิ้มอยู่นั่นเอง ตรงนี้ละครับที่เรียกว่า 

synchronous rotation

จึงสามารถสรุปได้ว่า

คาบของการหมุนของดวงจันทร์รอบโลก

กับการหมุนรอบตัวเองของดวงจันทร์มันไปเท่ากันพอดี

จึงทำให้เกิดเหตุการณ์เช่นนี้ขึ้นครับ คือ

หมุนรอบโลกโดยหันเพียงด้านเดียวของมันเข้าหาโลก

เพราะฉะนั้นไม่ว่าท่านจะอยู่ที่จุดใดบนโลก

ท่านก็จะเห็นดวงจันทร์แค่ด้านเดียวเสมอครับ

ก็คือด้านที่ขอบดวงจันทร์ระบายสีทึบ

แต่ท่านจะไม่สามารถมองเห็นอีกฝั่งของดวงจันทร์ได้(ด้านที่ขอบไม่ไ้ด้ระบายสี)

    ให้ท่านดูที่ภาพนี้อีกสังครั้งครับ คราวนี้มองไปที่รูปทางขวามือ

รูปนี้เป็นสมมติฐานของคนโบราณที่ว่า ดวงจันทร์ไม่ได้หมุนรอบตัวเอง

ถ้าหากว่าดวงจันทร์ไม่ได้หมุนรอบตัวเอง แล้วมันมาหมุนรอบโลก

มันจะทำให้เราเห็นดวงจันทร์ทั้งสองฝั่งครับ คือเห็นทั้งด้าน near side และ far

side ให้ท่านสังเกตุวงกลมที่แทนดวงจันทร์ รูปขวามือก่อนครับ

ท่านจะเห็นว่ามันไม่หมุนรอบตัวครับ

แต่ถ้าหากว่ามันไม่หมุนรอบตัวแต่มันมาหมุนรอบโลกแล้ว

ท่านจะเห็นว่ามันจะหันทั้งฝั่งที่ระบายสีทึบ และฝั่งที่ไม่ได้ระบายสีเข้าหาโลก

ฉะนั้นคนบนโลกก็จะเห็นดวงจันทร์ทั้งสองฝั่งเสมอครับ

             ด้าน Far side ของดวงจันทร์นี่มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับยูเอฟโอ มาก ๆ

เลยครับ ก็ไม่รู้เหมือนกันว่าจริงเท็จแค่ไหน องค์การบริหารการบินอวกาศ

ก็อยากรู้ มีข่าวว่าค้นพบยานที่ถูกทิ้งขนาดใหญ่ประมาณเมืองบนด้าน far side

ค้นพบ ยูเอฟโอ

ค้นพบศพหญิงสาวมนุษย์ต่างดาวหน้าตาเหมือนคนเลยบนยานลำนี้ ฯลฯ

ผมจะค่อย ๆ ทยอยนำมาเล่าสู่กันฟังครับ